Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810
Troquiscanto
Trochiscanthes nodiflora
Apiaceae Umbelliferae
Nom en français : Trochiscanthe nodiflore.
Descripcioun :Grando planto que trachis dins li faio e li sapiniero, à mita à l'oumbro. Douno un pau d'èr à la cournacho (angelico), mai pu primo e proun ramificado. Se recounèis peréu emé si fueio grandarasso 3 à 4 cop divisado pèr tres. Li brout (oumbello) an de 4 à 8 rai sènso fueioun (invoulucre), e li fru, de 4 à 6 mm porton de costo. Mounte s'atrovo, n'i'a bèn, autramen èi pulèu raro.
Usanço :D'ùni la bouton, pèr sa bèuta, dins li jardin. Parèis qu'es estado utilisado pèr ajuda à digeri, de vèire.
Port : Grando erbo
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Trochiscanthes
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 4 mm
Flourido : printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Faio
- Sapiniero
- Mountagno mejano
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropo
Ref. sc. : Trochiscanthes nodiflora (All.) W.D.J.Koch, 1824